Sinds 2015 voert Koelhuis Bergmans analyses uit op proefrooiingen van aardappelen. De proefrooiingen hebben als doel informatie te verschaffen over het perceel. Waar voorheen de monsters geanalyseerd werden met de hand of door een kleine sorteermachine, biedt de Smartgrader nu de mogelijkheid om elke knol efficiënt en objectief te meten en registreren.
Haalbaarheidsstudie
Om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn op gebied van monsteranalyse heeft Koelhuis Bergmans in 2016 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd met de volgende onderzoeksvragen.
- Is het mogelijk o.b.v. meerdere rooimonsters van een perceel een betrouwbare groeiprognose te maken?
2. In hoeverre zijn de factoren die deze prognose bepalen beïnvloedbaar door de teler?
De conclusie van het onderzoek was dat een groeiprognose zeer goed te maken is en daarmee bijvoorbeeld het loofdodingsmoment en de verwachte opbrengst betrouwbaar te bepalen is.
Het onderzoek gaf onvoldoende inzicht of er gedurende de teelt nog factoren waren die een teler kan beïnvloeden. Wel was de opvallende observatie dat de groeisnelheid van de pootaardappelen erg constant was en wellicht een inputvariabele kan vormen voor een bemestingsplan.
Het volledig onderzoeksrapport is hier te vinden.
Monsterregistratie t.b.v. optimalisatie gewasopbrengst
Voor de registratie haalt de teler een proefrooiing uit het te analyseren veld. Indien meerdere keren per seizoen een proefrooiing wordt genomen geeft een monster van 3 meter voldoende betrouwbaarheid op zowel gewicht al knolaantal. Voor een enkele analyse kan 6 meter gehanteerd worden om de betrouwbaarheid van het verwachte knolaantal te verhogen.
Alvorens de monsters worden geregistreerd is het aan te bevelen deze enkele uren op de wind te laten drogen. Daarna worden grondresten verwijderd met een borstelmachine. Het schone, ongewassen monster wordt vervolgens rustig onder de camera’s van de Smartgrader doorgehaald.
Alle meetwaarden worden door de Smartgrader op knolniveau opgeslagen in een CSV-bestand. Na de analyse wordt het monster gewogen zodat een correctie gemaakt kan worden op het gewicht gemeten door de Smartgrader (o.b.v. volume) en een soortelijk gewichtsfactor en het daadwerkelijke gewicht.
De data van de Smartgrader wordt vervolgens ingelezen in een eigen gemaakt registratieprogramma. Hier worden ook andere gegevens van het perceel ingevoerd. O.b.v. de knolgegevens kan worden berekend per maatklasse hoeveel knollen er zijn, hoeveel gewicht en wat de verwachte financiële opbrengst is. Daarnaast is waardevolle informatie beschikbaar als gemiddeld gewicht per knol per maatklasse, lengte/maat ratio, etc.
Bij analyses gedurende het groeiseizoen kan een groeimodel toegepast worden op de knollen. Hierbij wordt een groeifactor over elke individueel gemeten knol toegepast waarbij ook de verandering in maat en gewicht wordt berekend. De nieuwe gegevens worden opnieuw geanalyseerd zodat een inschatting ontstaat van de nieuw maatverhouding en financiële opbrengst.
Inmiddels is enkele jaren ervaring opgedaan en de resultaten zijn veel belovend. Veel telers onderschatten de grote mate van gewichtstoename en daarmee financiële opbrengst. Huidige metingen zijn vaak subjectief en op te kleine steekproeven. Het bepalen van bijvoorbeeld het loofdodingsmoment is dan op goed geluk.
Monsterregistratie t.b.v. voorraadbeheer
Naast registratie voor telers is het voor handelshuizen ook belangrijk te weten hoeveel voorraad er verwacht kan worden voor de verkoop. Grotere handelshuizen als HZPC maken van de optische sorteertechniek al jarenlang gebruik om vroeg in het seizoen een goede inschatting te kunnen maken van de te verkopen knollen.
Koelhuis Bergmans ondersteunt kleinere partijen om deze analyse te maken. Doordat we flexibel zijn, kan op wens van de handelspartij een eigen rapportage ontwikkeld worden. Met de Smartgrader is het handelshuis in staat om met relatief weinig mensen snel grote hoeveelheden monsters te analyseren.
Monsterregistratie t.b.v. proefvelden
Naast handelshuizen ondersteunen we ook andere partijen in het analyseren van monsters van proefvelden. Denk hierbij aan teeltechniekproeven, bemestingsproeven, spuitdopproeven, gewasbeschermingsmiddelenproeven.
Naast de geanalyseerde data waar opbrengstverschillen snel inzichtelijk zijn gemaakt, kan ook de brondata op knolniveau waardevolle informatie zijn voor later onderzoek. Daarnaast zien partijen het als een voordeel dat de opbrengstanalyse wordt uitgevoerd door een onafhankelijke partij.
Toekomstige ontwikkelingen
In het bovengenoemde haalbaarheidsonderzoek kwam naar voren dat de aardappelpercelen een zo goed als constante groei lieten zien. Alleen de groeisnelheid was per perceel anders. De vraag die daaruit ontstaat is of percelen met een hogere groeisnelheid een andere bemestingsbehoefte hebben dan percelen met een lagere groeisnelheid. Indien dit het geval is, dan kan o.b.v. monsterregistratie een (bij)bemestingsplan ontwikkeld worden om het gewas vitaler te laten groeien met als doel een vitalere pootaardappel.